Er heeft in de geschiedenis van de mensheid nooit zo veel CO2 in de atmosfeer gezeten als nu. De oorzaak is duidelijk: het gebruik van fossiele brandstoffen én het kappen van de bossen.
Dat die CO2 een probleem is, is al decennia duidelijk: het broeikasgas gedraagt zich als een soort deken om de aarde, waardoor de atmosfeer meer warmte vasthoudt.
Daardoor is de aarde nu al gemiddeld een graad warmer ten opzichte van het pre-industriële niveau – en de gevolgen van verdere opwarming zijn niet mals.
Het intergouvernementele klimaatpanel IPCC voorspelde recent in een rapport dat als de aarde nog een halve graad opwarmt – wat waarschijnlijk voor 2040 al gebeurt – we te maken zullen krijgen met ernstige droogtes en heftige orkanen en stormen. De koraalriffen zullen waarschijnlijk helemaal afsterven en veel diersoorten zullen uitsterven.
Gelukkig kunnen we het een en ander doen om de effecten van klimaatverandering te beperken. Ten eerste kunnen we overstappen op groene energie en kritisch kijken naar de manier waarop we voedsel produceren, om zo de CO2-uitstoot terug te dringen. Maar we kunnen ook kijken of we de CO2 weer uit de lucht kunnen halen, om het vervolgens op te slaan of in nieuwe producten of brandstoffen te gebruiken.
Een nieuw, uitgebreid rapport van de Amerikaanse National Academy of Sciences (NAS) gaat daarop in.
Hoe haal je CO2 uit de lucht?
Uit het recente IPCC-rapport blijkt dat we klimaatverandering niet meer kunnen stoppen, hoe ver we de CO2-uitstoot ook terugdringen.
"Het is niet meer de vraag óf we technologieën nodig hebben die ervoor zorgen dat er minder CO2 in de lucht zit", zegt beleidsadviseur Erin Burns tegen Business Insider. "We hebben simpelweg alle technologieën nodig die er zijn."
Precies daarom deed de NAS onderzoek naar kansrijke manieren om CO2 uit de lucht te halen.
"De meeste klimaatmaatregelen zijn erop gericht dat mensen minder CO2 uitstoten. Daarom hebben wij juist onderzoek gedaan naar het tegenovergestelde: CO2 uit de lucht halen en het terugstoppen in het ecosysteem", zegt Stephen Pacala, een wetenschapper die meewerkte aan het onderzoek van de NAS.
Er zijn verschillende manieren om CO2 uit de lucht te halen. Een simpele is bijvoorbeeld om meer bomen te planten, maar het is ook mogelijk om speciale landbouwtechnieken te gebruiken waardoor de CO2 in de grond blijft zitten.
Daarnaast is het een optie om ontboste gebieden waar bomen relatief snel vergaan weer vol te planten met bomen. Vervolgens kun je de levenscyclus van die bomen in de gaten houden en ze kappen voordat ze afsterven en hun CO2 vrijgeven. Door de bomen op tijd te kappen, te verbranden en de CO2 af te vangen, voorkom je dat deze vrijkomt in de atmosfeer.
Tot slot is er tegenwoordig ook apparatuur waarmee je CO2 direct uit de lucht kunt halen.
Wetenschappers hebben verschillende mogelijkheden om CO2 uit de lucht te halen onderzocht. Het slechte nieuws: voor alle beschikbare methoden is nog veel onderzoek nodig, voordat we ze op grote schaal kunnen toepassen. En zelfs als we dat kunnen doen, kunnen we er onmogelijk genoeg CO2 mee uit de lucht halen om ervoor te zorgen dat de aarde niet nog een graad opwarmt.
"Er zijn grote doorbraken in de wetenschap nodig voordat deze methoden ook maar een beetje kunnen bijdragen aan een oplossing voor het klimaatprobleem", schrijven de onderzoekers.
Het is volgens de onderzoekers wel zinnig om te investeren in technologieën die CO2 uit de lucht filteren. Ook die kunnen nog lang niet op grote schaal toegepast worden, maar een voordeel is dat ze vaak gebruik maken van materialen die van nature koolstof aan zich binden. Die CO2 zou dan diep onder de grond opgeslagen kunnen worden.
De hoeveelheid CO2 die op deze manier uit de lucht gehaald zou kunnen worden, is ongelimiteerd.
Volgens de wetenschappers is het in ieder geval belangrijk om zo snel mogelijk actie te ondernemen. "Het liefst morgen al. Dankzij de huidige klimaatmodellen weten we dat we deze technologieën op een gegeven moment moeten gaan gebruiken, willen we de opwarming van de aarde beperken. De vraag is alleen wanneer we het gaan doen", zegt Gordon.